ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΑΠAΙΔΕΥΤΙΚΟΥ Κ.ΣΟΥΛΙΔΗ ΛΑΖΑΡΟΥ ΣΤΟ 1ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ OIKADE

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΤΟΥ, Κ. ΣΟΥΛΙΔΗ ΛΑΖΑΡΟΥ, ΣΤΟ 1ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
ΟΙΚΑΔΕ
ΜΕ ΘΕΜΑ: Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΑΔΕ – portal ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΔΕΛΦΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ

Ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούμε με το περιβάλλον μας έχει αλλάξει δραστικά στην εποχή μας. Σήμερα προκειμένου να μεταδοθεί ένα μήνυμα αποτελεσματικά, είναι απαραίτητο να συνοδεύεται από την αντίστοιχη εικόνα και να προσελκύει την προσοχή. Για αυτό το σκοπό υπάρχει μια πληθώρα προϊόντων που μπορούν να βοηθήσουν.
Το σύστημα videoconference, που χρησιμοποιούν τα αδελφοποιημένα σχολεία, επιτρέπει την άμεση επικοινωνία μεταξύ απομακρυσμένων σημείων μέσω εικόνας video. Άνθρωποι, από διάφορα μέρη της γης, μπορούν να μιλήσουν μεταξύ τους πρόσωπο με πρόσωπο, να ανταλλάξουν εικόνες, να μοιραστούν πληροφορίες και να συζητήσουν.
Θα λέγαμε πως είναι ένας πρωτότυπος και πολυσήμαντος τρόπος, κάθε μορφής έκφρασης, που συμβάλλει στην ελκυστικότητα της επικοινωνίας.
Την πλουτίζει, της δίνει χρώμα, ήχο, κίνηση, εικόνα, συνθέτει μια ατμόσφαιρα ποιότητας, πλαισιώνει αισθητικά το λόγο, ισχυροποιεί το μήνυμα, εξοπλίζει θαυμάσια το διδακτικό «ρεπερτόριο» του εκπαιδευτικού, συμβάλλει στην επιστημονική γνώση, αποτελεί μια στρατηγική παρέμβασης στην εθνική και πολιτισμική κληρονομιά, την οποία και την αναδεικνύει σημαντικά, στέκεται αρωγός στην κοινή προσπάθεια προώθησης της έννοιας πολιτισμός.
Δίνεται η δυνατότητα στο παιδί μέσα από μια τέτοια διαδικασία, να μαθαίνει, ν’ αναγνωρίζει και να εκτιμά στοιχεία άλλων πολιτισμών και λαών.
Διευκολύνονται οι μαθητές να επισκεφτούν τηλεοπτικά κορυφαία μνημεία της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και οι επισκέψεις αυτές δεν είναι απλές ξεναγήσεις, αλλά βοηθούν το παιδί να βιώσει σε μεγάλο βαθμό το χώρο, μέσα από την παρουσίαση των μακρινών συμμαθητών του, και να δεθεί συναισθηματικά μαζί του.
Είναι γνωστή η πρόθεση, όχι μόνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και παγκόσμια, να διατηρηθεί ο πολυ-πολιτισμικός χαρακτήρας της εκπαίδευσης. Ο Απόδημος Ελληνισμός, όπως άλλωστε και ο μεγάλος αριθμός παλιννοστούντων μαθητών, έχοντας αφομοιώσει πολιτιστικά πρότυπα άλλων χωρών μπορούν όχι μόνο να συμβάλλουν στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά και να επιβάλλουν την ανάγκη αναζήτησης και μελέτης προγραμμάτων με πολυ-πολιτισμικό ή διαπολιτισμικό χαρακτήρα.
Αναμφισβήτητα το πρόγραμμα του ΟΙΚΑΔΕ, που η τράπεζα Κύπρου, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες, ευεργετικά στην εκπαίδευση πρόσφερε, άνοιξε έναν ακόμη δρόμο, λεωφόρο θα έλεγα , προς αυτήν την κατεύθυνση.


Η ευγενική αυτή προσφορά, εκτός των άλλων, παρέχει τη δυνατότητα της έμπρακτης εξοικείωσης των αυριανών πολιτών με την ηλεκτρονική εικόνα, απομυθοποιεί το μέσο και οικοδομεί περισσότερο ενεργές συνειδήσεις που στέκονται κριτικά απέναντι και στο μέσο και στο μήνυμα.
Σημαντικό ακόμα πλεονέκτημα της εφαρμογής αυτής για την οποία αναφερόμαστε αποτελεί και η δυνατότητα συνεχούς επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, αξιοποιώντας τις εμπειρίες συναδέλφων τους μέσα από την ανταλλαγή απόψεων, ιδεών και δράσεων, μια επιμόρφωση που αναπτύσσεται ως ατμόσφαιρα και δεν αποτελεί αυτόνομη διδακτική – επιμορφωτική ενότητα.
Το σύστημα videoconference και η ηλεκτρονική σελίδα του ΟΙΚΑΔΕ, μπορούν ν’ αποτελέσουν για τα σχολεία που έχουν την τιμή να συμμετέχουν στο πρόγραμμα «εργαλείο δουλειάς» και να βοηθήσουν σημαντικά τους εκπαιδευτικούς στην υλοποίηση του εκπαιδευτικού τους έργου.
Φανταστείτε τι θα μπορούσε να προσφέρει το πρόγραμμα, και αυτό είναι πρόταση, στην εκπαίδευση των παλιννοστούντων μαθητών, των Τσιγγανοπαίδων , στην εκπαίδευση των Ελλήνων Μουσουλμανοπαίδων, πάντοτε βέβαια με σεβασμό στη διαφορά και τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες των ατόμων και των κοινωνικών ομάδων.
Φανταστείτε τι προϋποθέσεις δημιουργούνται για την ομαλή ένταξη και φοίτηση των παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών στο ελληνικό σχολικό σύστημα, αν έχει προηγηθεί αδελφοποίηση του σχολείου τους με ελληνικό σχολείο.
Φανταστείτε ακόμη ποιες προϋποθέσεις εξασφαλίζονται για τη σωστή εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και την αναβάθμιση γενικότερα της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης των Τσιγγανοπαίδων και των Ελλήνων Μουσουλμανοπαίδων.
Η ελληνική εκπαίδευση σήμερα, καθυστερημένα, έστω και με αργά βήματα, καλείται να φέρει τους μικρούς μαθητές σε επαφή με την εξέλιξη, με την ελπίδα ότι μέσα από τη συνάντηση αυτή κάτι το ουσιαστικό θα προκύψει. Δυστυχώς όμως, όπως πάντα στο παρελθόν έτσι και τώρα, η ανισότητα των ευκαιριών στην εκπαίδευση που γίνεται αισθητή ανάμεσα στα σχολεία της πόλης και σ΄ αυτά της υπαίθρου, ανάμεσα στα σύγχρονα πολυθέσια συγκροτήματα και τα ταπεινά ολιγοθέσια σχολεία, τείνει να δημιουργήσει μαθητές δύο ή και περισσότερων ταχυτήτων που ενδέχεται να ζήσουν τη γνωριμία με την εξέλιξη, δυστυχώς όταν θα είναι κάπως…πιο μεγάλοι…ίσως γονείς!
Η "εισβολή" και η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών στη ζωή μας, η ύπαρξη του διαδίκτυου (INTERNET) και των τεράστιων ευκολιών που παρέχει στους χρήστες του, τόσο στο επίπεδο των επικοινωνιακών αναγκών όσο και σ΄ αυτό της διαρκούς, πολύπλευρης αλλά και "ανεξέλεγκτης" ενημέρωσης, κάνουν καθημερινά, όλο και πιο αισθητή την ανάγκη παροχής συστηματικών γνώσεων πάνω σ΄ αυτούς, αναβαθμίζοντάς τες από απλό προσόν σε απαραίτητη προϋπόθεση για την επαγγελματική και κατ΄ επέκταση την κοινωνική εξέλιξη του κάθε ατόμου και πολύ περισσότερο των νέων.
Κατ΄ αυτή την έννοια η αναγκαιότητα χρήσης και αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών και ειδικότερα των ηλεκτρονικών υπολογιστών (Η/Υ) στην υπηρεσία των σκοπών της εκπαίδευσης κρίνεται επιβεβλημένη, τόσο για παιδαγωγικούς, όσο και για κοινωνικούς λόγους.
Η παραπάνω δυνατότητα παρέχεται στους μαθητές των αδελφοποιημένων σχολείων, μέσω του συστήματος videoconference και της ηλεκτρονικής σελίδας του ΟΙΚΑΔΕ, τα οποία με τη σειρά τους οφείλουν να αξιοποιήσουν και να συμβάλλουν στην αναβάθμισή τους, αφού προηγουμένως επισημανθούν, όχι μόνο τα οφέλη των παραπάνω εφαρμογών, ειδικότερα της ηλεκτρονικής σελίδας, αλλά και οι προβληματισμοί, οι ανησυχίες και οι επιφυλάξεις που μπορεί να προβάλλει κανείς.
Δεν μπορεί κανείς να αγνοήσει ότι :
Ο επισκέπτης μαθητής του ΟΙΚΑΔΕ portal , χωρίς να το καταλάβει, απολαμβάνει όλα μαζί τα πλεονεκτήματα που παρέχουν, μεμονωμένα όμως, τα μέχρι τώρα γνωστά εποπτικά μέσα (εικόνα, ήχος, video) κι ένα ακόμη σημαντικότατο, την αλληλεπίδραση. Ο Μαθητής έχει τη δυνατότητα εικονικής παρέμβασης - αλληλεπίδρασης σε γεγονότα ή καταστάσεις και η δυνατότητα αυτή συντελεί στην εύκολη κατανόηση των αιτίων, του τρόπου δημιουργίας και των αποτελεσμάτων τους. Επισκεπτόμενοι οι μαθητές την ηλεκτρονική σελίδα καλλιεργούν την παρατηρητικότητα και την κριτική σκέψη τους, μεγιστοποιούν το ενδιαφέρον τους που το εκφράζουν έντονα με την επιθυμία να πειραματιστούν με παιγνιώδη τρόπο, μέσα από την υποβολή τους σε περιβάλλοντα εικονικής πραγματικότητας.
Με τη χρήση κατάλληλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων παρέχονται ακούραστα, κίνητρα και ερεθίσματα στους μικρούς μαθητές, χρησιμοποιώντας εξατομικευμένα την παρότρυνση και την επιβράβευση σε κάθε ενέργειά τους.
Με τον εμπλουτισμό της ηλεκτρονικής σελίδας γίνεται εφικτή η άμεση συλλογή σημαντικών πληροφοριών μέσα από την ταχύτατη πρόσβαση και χρήση ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών, γεγονός που μετατρέπει το μαθητή από παθητικό δέκτη, σε ενεργητικό εξερευνητή της.
Μεγιστοποιείται η συμμετοχικότητα και η συνεργατικότητα των μαθητών, μέσα από την ανάληψη ομαδικών εργασιών και την ενεργοποίησή τους προς την πραγματοποίηση υψηλών στόχων (έκδοση σχολικών εφημερίδων, κατασκευή ιστοσελίδων στο διαδίκτυο, εκθέσεις ζωγραφικής κ.α.). Κατ΄ αυτό τον τρόπο η ηλεκτρονική σελίδα που διαθέτουμε μπορεί να λειτουργήσει ως χώρος έκφρασης ομαδικής αλλά και προσωπικής δημιουργίας των μαθητών, τονώνοντας το αυτοσυναίσθημά τους κι εξασφαλίζοντάς τους υψηλά κίνητρα επιτυχίας για το μέλλον.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο αλφαβητισμός στις νέες τεχνολογίες, που μέσα από τη χρήση της ηλεκτρονικής σελίδας γίνεται ευκολότερα εφικτός, θα αποτελέσει στο μέλλον ουσιαστικό κριτήριο για την κοινωνική εξέλιξη αλλά και τον κοινωνικό αποκλεισμό του κάθε ατόμου.
Παράλληλα με τους εκτενείς εγκωμιασμούς και την καθαγίαση της εισαγωγής και χρήσης των Η/Υ στην υπηρεσία της εκπαίδευσης, διατυπώνονται έντονες ανησυχίες κι επιφυλάξεις σχετικά με τον τρόπο, τους σκοπούς, τις προϋποθέσεις και την αποτελεσματικότητα αυτής της χρήσης καθώς και προβληματισμοί για τη "νέα εκπαιδευτική τάξη πραγμάτων" που θα προκύπτουν με την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση.

Μήπως η εισαγωγή του Η/Υ στην εκπαίδευση, η υπερβολική ενασχόληση και αλληλεπίδραση με το χώρο της εικονικής πραγματικότητας και του διαδίκτυου, οδηγήσει στη σταδιακή απομόνωση του μαθητή από το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον; Πρόσφατα μάλιστα περιστατικά ατόμων που μετά την πολύωρη παραμονή τους μπροστά στην οθόνη του Η/Υ, παρουσίασαν συμπτώματα διάφορων μορφών "ηλεκτρονικών" δηλητηριάσεων και έντονης σύγχυσης της πραγματικότητας με την εικονική που αφειδώς ο Η/Υ προσφέρει στο χρήστη του, ενισχύοντας τους παραπάνω ενδοιασμούς.
Μήπως η εισαγωγή του Η/Υ στην εκπαίδευση σε συνδυασμό με την σχετικά μεγάλη δαπάνη αγοράς του, αποτελέσει την απαρχή ενός κύκλου κοινωνικού αποκλεισμού των παιδιών των χαμηλότερων οικονομικών στρωμάτων ή στη δημιουργία έντονων ανισοτήτων στην εκπαίδευση, μεταξύ αυτών που έχουν στο σπίτι τους Η/Υ κι αυτών που έρχονται σε επαφή μαζί του μόνο κατά τη διάρκεια λειτουργίας της σχολικής τάξης;
Μήπως η εισαγωγή του Η/Υ στην εκπαίδευση, αποτελέσει ένα μέσο παθητικοποίησης του χρήστη του και έμμεσης υποβολής του στις όποιες ιδεολογίες και απόψεις του εκάστοτε κατασκευαστή εκπαιδευτικών προγραμμάτων;
Ποιος είναι αυτός που θα διασφαλίσει την καταλληλότητα ενός εκπαιδευτικού προγράμματος, ώστε αυτό να μην αποβεί ακατάλληλο ή ανεπαρκές για τις μαθησιακές ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του μαθητή;
Μήπως η ύπαρξη του διαδίκτυου σήμερα, εκτός από τα θετικά στοιχεία που μπορεί να παρέχει στην εκπαίδευση, εγκυμονεί ανά πάσα στιγμή τον κίνδυνο προσφοράς ανεξέλεγκτης-απρόβλεπτης γνώσης στο μικρό μαθητή, μια και την ίδια στιγμή και επί ίσοις όροις μέσα σ΄ αυτό κυκλοφορούν ιστοσελίδες που αναφέρονται σε επιστημονικές έρευνες, και ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, αλλά και σε πορνογραφικού περιεχομένου δημοσιευμένο υλικό, και "ροζ" σελίδες; Ποιος μπορεί να διασφαλίσει την πρόσβαση στο πρώτο έναντι του δεύτερου ηλεκτρονικού υλικού, όταν μάλιστα ο υψηλός βαθμός εξατομίκευσης της εργασίας του μαθητή με τον Η/Υ συνεπάγεται την αδυναμία άσκησης ενός ταυτόχρονου ελέγχου από τον εκπαιδευτικό ή τον γονέα του τρόπου εργασίας του;
Καθετί που υπάρχει σήμερα γύρω μας, πέρα από τη θετική του υπόσταση, υποκρύπτει την αθέατη, επικίνδυνη όψη του. Έτσι, ένα μαχαίρι στα χέρια ενός γιατρού μπορεί να σώσει ζωές, στα χέρια ενός δολοφόνου σκοτώνει. Η σχετικότητα της χρήσης λοιπόν του κάθε αντικειμένου είναι αυτή που άλλες φορές το καθιστά επικίνδυνο κι άλλοτε πάλι καθαγιάζει τη χρήση και το ρόλο του. Η ύπαρξη του κινδύνου υπάρχει πάντοτε και σε οτιδήποτε. Αυτό που προέχει όμως είναι η σωστή καθοδήγηση προς την ευεργετική πάντοτε χρήση του. Δεν έχουμε λοιπόν το δικαίωμα να στερήσουμε την πραγματικότητα από το μαθητή υπό τη σκιά του φόβου ότι αυτή ενδέχεται κάποτε να αποβεί αρνητική γι΄ αυτόν. Άλλωστε είτε το θέλουμε είτε όχι, κάποτε ο ίδιος θα έρθει αναπόφευκτα σε επαφή μαζί της. Και το ερώτημα που τίθεται είναι: "Θέλουμε το μαθητή επαρκώς εφοδιασμένο και κατάλληλα εξοπλισμένο για να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση ή να αφεθούμε στην κρίση του για να αποτινάξουμε από πάνω μας το βάρος της ευθύνης μιας σωστής καθοδήγησης;
Πιστεύω πως έχουμε χρέος απέναντι στους μαθητές ν’ αναλάβουμε αυτήν την ευθύνη και παράλληλα να δουλέψουμε ώστε να ενθαρρύνουμε τη χρήση των νέων τεχνολογιών, ξεκινώντας από εκεί που μπορούμε να έχουμε τον άμεσο έλεγχο, το σχολείο. Μας δίνεται η δυνατότητα αυτή μέσα από το ΟΙΚΑΔΕ – portal, ας επωφεληθούμε λοιπόν και ας προτείνουμε πως μπορεί ν΄ αξιοποιηθεί καλύτερα η δική μας πλέον ηλεκτρονική σελίδα, ώστε να ωφελήσει τα μέγιστα τους μαθητές.
Μερικά από τα ερωτήματα που, ενδεικτικά, μπορεί να μας απασχολήσουν είναι:
Ø Πόσο εύκολη είναι η πρόσβαση στην ιστοσελίδα του ΟΙΚΑΔΕ;
Ø Παρουσιάζουν ενδιαφέρον τα παιχνίδια της τάξης;
Ø Πως κρίνεται την ποιότητα των πληροφοριών της τάξης αλλά και της ενημέρωσης στους τομείς όπως μουσική, κινηματογράφος, βιβλία, ταξίδια, υγεία;
Ø Ποιες ακόμη πληροφορίες γνωστικού περιεχομένου μπορούν να ενταχθούν στην ιστοσελίδα;
Ενδεικτικά τα ερωτήματα, ενδεικτικές και ορισμένες σκέψεις για τις ανάγκες της συζήτησης.
Το πρόγραμμα μέχρι σήμερα, απ’ όσο γνωρίζω, απευθύνεται στις μεγάλες τάξεις των αδελφοποιημένων σχολείων και αυτό μου δίνει τη δυνατότητα να κάνω μια σημαντική πρόταση και έκκληση μαζί. Θα ήταν πραγματικά ευεργετικό αν θα μπορούσε ν’ αξιοποιηθεί η υλικοτεχνική υποδομή που πλέον διαθέτουμε, ώστε να βιντεοσκοπούνται οι γενόμενες τηλεδιασκέψεις και, επιλεκτικά, μέρη αυτών να καταχωρούνται στην ηλεκτρονική σελίδα του ΟΙΚΑΔΕ. Η δυνατότητα αυτή θα επέτρεπε όχι μόνο ν’ αξιοποιηθούν τα αποτελέσματα και τα οφέλη των τηλεδιασκέψεων από τους μαθητές και των άλλων τάξεων των σχολείων, αλλά και να συγκεντρωθεί πολύτιμο οπτικοακουστικό υλικό, που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και από τα σχολεία που δεν έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε ανάλογο πρόγραμμα, φροντίζοντας γι’ αυτό οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι, ας σημειωθεί, ενδιαφέρονται, ανησυχούν και φροντίζουν για ολόκληρο το μαθητικό πληθυσμό και όχι μόνο για τους μαθητές των σχολείων τους.
Κάλλιστα μπορεί να εμπλουτιστεί η ιστοσελίδα με διάφορα λεξικά και software ιστορίας, γεωγραφίας και φυσικής όπου οι μαθητές να καλούνται να αλληλεπιδράσουν.
Η ενισχυτική χρήση ενός προγραμματιστικού περιβάλλοντος στη διδασκαλία των μαθηματικών και ιδιαίτερα της γεωμετρίας, θα μπορούσε να αλλάξει καταλυτικά τη σχέση των μαθητών με το εν λόγο μάθημα και να επιτευχθούν ανώτεροι γνωστικοί στόχοι (ανάλυση, σύνθεση, αξιολόγηση), που δύσκολα μπορούν να επιτευχθούν με τα παραδοσιακά πλαίσια λειτουργίας. Φανταστείτε τα οφέλη αν για τα παραπάνω μαθήματα υπήρχε η δυνατότητα κοινής χρήσης εφαρμογών μεταξύ των αδελφοποιημένων σχολείων. Βέβαια για να υπάρξει η δυνατότητα αυτή απαιτείται η συμπλήρωση της υλικοτεχνικής υποδομής που διαθέτουμε με περιφερειακές συσκευές, όπως Η/Υ
Να επεκταθεί η διαδυκτιακή επικοινωνία των μαθητών (chat) με άλλο σχολείο με στόχο όχι την απλή και μόνο επικοινωνία, αλλά ανταλλαγής πληροφοριών ανθρωπογεωγραφίας, πολιτισμού, λαογραφίας κ.α.).
Ιδιαίτερα σημαντική θα ήταν η δυνατότητα πλοήγησης των μαθητών:
a) Μέσα στο σχολικό οικοσύστημα (έμψυχο και άψυχο υλικό που το απαρτίζουν).
b) Σε ατομικές εργασίες μαθητών(άρθρα, εφημερίδες, κ.α.), καθώς επίσης και σε σύνθετες ομαδικές εργασίες του κάθε σχολείου.
Να εμπλουτιστεί η ιστοσελίδα με εκπαιδευτικά παιχνίδια και προγράμματα όπου θα υπάρχει και το στοιχείο της επιβράβευσης. Μέσα από την επίσκεψη στο χώρο αυτό των ιστοσελίδων τα παιδιά ψυχαγωγούνται και παράλληλα, με παιγνιώδη τρόπο, εμπλουτίζουν σημαντικά το γνωστικό τους κεφάλαιο με στοιχεία ιστορίας, λαογραφίας καθώς επίσης και με γεωγραφικά στοιχεία άλλων, μακρινών περιοχών.
Να παροτρυνθεί η συνεργασία με όμορα σχολεία ώστε να είναι δυνατή η προβολή στην ιστοσελίδα δραστηριοτήτων, πολιτιστικών εκδηλώσεων και έργων των μαθητών της ευρύτερης περιοχής.
Αναμφισβήτητα ευεργετική η πρωτοβουλία της Τράπεζας Κύπρου για τη δημιουργία ενός δικτύου αδελφοποιημένων ελληνικών σχολείων και ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών στο διαδίκτυο που επιτρέπει την ασφαλή πρόσβαση και αλληλεπικοινωνία μεταξύ των μαθητών τους, αλλά αξίζει να σημειωθεί, κάτι που για εμάς τους εκπαιδευτικούς είναι αυτονόητο, οποιοδήποτε πρωτοβουλία, οποιοδήποτε πρόγραμμα, τίποτα δεν έχει να προσφέρει αν δε στηριχτεί στο μεράκι, τη δουλειά, τον κόπο των δασκάλων, καθώς επίσης και στο μεράκι και το πάθος των μαθητών που αγκαλιάζουν και προστατεύουν όλες αυτές τις πρωτοβουλίες.
Τελειώνοντας θα ήθελα εκ μέρους όλων των φορέων της εκπαίδευσης του Ν. Ημαθίας, εκ μέρους των συναδέλφων μου στο Δημοτικό Σχολείο Νεοκάστρου, εκ μέρους των μαθητών του σχολείου και των γονέων τους και από εμένα προσωπικά, να εκφράσω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους εμπνευστές και χρηματοδότες αυτής της πρωτοβουλίας, αυτής της ευγενικής χορηγίας και να τους πω πως πράγματι πέτυχαν στο στόχο τους, μας άνοιξαν διάπλατα μια ακόμα πύλη για την προσέγγιση της πατρίδας μας.
Ειλικρινά σας ευχαριστούμε πολύ.






ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΕΛΕΣΙΔΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ, “Η εκπαίδευση στην εποχή των διαδικτύων”, Virtual School, Τόμος 1, τεύχος 3, 1999
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ, “Ενιαίο πλαίσιο προγράμματος σπουδών Πληροφορικής”, Δεκέμβριος 1997
ΤΡΟΥΛΗΣ Γ. “Τα μαθηματικά στο δημοτικό σχολείο”, Εκδόσεις ΓΡΗΓΟΡΗ, Αθήνα 1992
ΦΛΟΥΡΗΣ Γ., “Αναλυτικά Προγράμματα για μια Νέα Εποχή στην Εκπαίδευση”, 5η Έκδοση, Εκδόσεις ΓΡΗΓΟΡΗ, Αθήνα 1997
ΦΛΟΥΡΗΣ Γ., “Η χρήση ενός διδακτικού μοντέλου για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των υπολογιστών” Τεχνολογία και Εκπαίδευση, Εκδόσεις Π.Ε.Ε., Αθήνα 1989
ΤΣΟΥΛΗΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ «Η αναγκαιότητα χρήσης των των Η/Υ στην εκπαίδευση» Ρέθυμνο 1999

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ - ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ - ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Ο τρόπος ζωής των τροφοσυλλεκτών προγόνων μας, μας δείχνει ότι οι άνθρωποι μπορούν να είναι ευτυχισμένοι χωρίς μεγάλα πλούτοι, όσο είναι ελεύθεροι και ικανοί να παράγουν τα αναγκαία για τη ζωή...
Αν κοιτάξουμε γύρω μας, μπορούμε να δούμε ότι, όσο μαζεύουμε περισσότερα αγαθά, τόσο σκληρότερα δουλεύουμε, τόσο λιγότερο ελεύθερο χρόνο διαθέτουμε και λιγότερο ευτυχισμένοι είμαστε...
Έτσι πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί να συμβαίνει αυτό το παράδοξο φαινόμενο με την περισσότερη εργασία, τα περισσότερα αγαθά, το περισσότερο άγχος, το λιγότερο ελεύθερο χρόνο και τη λιγότερη ευτυχία. Η απάντηση είναι ότι γίναμε αυτό που ονομάζουν οι κοινωνιολόγοι ένας κόσμος «προσανατολισμένος στην κατανάλωση», μια κοινωνία καταναλωτική, μια κοινωνία που τα μέλη της έχουν την τάση να καταναλώνουν όσο το δυνατόν περισσότερα υλικά αγαθά.
Η καταναλωτική κοινωνία είναι βασικά κοινωνία βιομηχανική, που έχει ως χαρακτηριστικό την αφθονία των παραγόμενων αγαθών. Οι βιομηχανίες, για να διατηρηθούν, οφείλουν να παράγουν συνεχώς νέα ή βελτιωμένα προϊόντα, για να ικανοποιήσουν το αγοραστικό κοινό.
Παράγονται κάθε είδους αγαθά, τα οποία τις περισσότερες φορές δεν είναι απαραίτητα.
Ο «πολιτισμένος» άνθρωπος αγοράζει κάθε είδους υλικά προϊόντα, λαχταρά για κομψά έπιπλα, για σκεύη, για φανταχτερά αυτοκίνητα, για είδη πολυτελείας, για ψυχαγωγία. Όλα αυτά οδηγούν στον καταναλωτισμό ο οποίος δημιουργεί νέες ανάγκες για το άτομο, τον κάνει δούλο της πολυτέλειας και μεταβάλλει τη ζωή του σε άγχος.
Στην καταναλωτική κοινωνία όλα τα κρίνουμε με τα υλικά αγαθά και αξιολογούμε τους ανθρώπους ανάλογα με την οικονομική τους ευχέρεια. Έτσι το «έχειν» ταυτίστηκε με το «είναι». Είσαι ό,τι δείχνεις. Επομένως το «έχειν» γίνεται μέσο κοινωνικής καταξίωσης, κύρους και επιβολής.
Τα αίτια της καταναλωτικής αυτής κοινωνίας ή της κοινωνίας της αφθονίας όπως αλλιώς την ονομάζουν είναι :

1. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας συντέλεσε στη μαζική παραγωγή και διακίνηση
των καταναλωτικών προϊόντων.
2. Η αφθονία των προϊόντων προσελκύει όλες τις κοινωνικές τάξεις, και ιδιαίτερα τις εύπορες τάξεις.
3. Η διαφήμιση με τη συνεχή πλύση εγκεφάλου προβάλλει καθημερινά ατέλειωτες περιττές ανάγκες, οι οποίες γεννούν την επιθυμία του σύγχρονου ανθρώπου για αγορά ή ανανέωση ειδών πολυτελείας. Η διαφήμιση ωραιοποιεί τα προϊόντα και καλλιεργεί την αίσθηση ότι π.χ. ένα παλιό, τάχα, βιομηχανικό προϊόν πρέπει να αντικατασταθεί από το σύγχρονο και το βελτιωμένο.
Έτσι το άτομο νομίζει πως το πλήθος των αγαθών - προϊόντων παράγονται από τη πίεση της ανάγκης. Ξεχνούν όμως ότι για πολλά αγαθά οι ανάγκες είναι τεχνητές και ότι οι πρόσθετες αυτές ανάγκες είναι αποτέλεσμα οικονομικών συμφερόντων.
4. Η υπερκατανάλωση κυριεύει τους ανθρώπους, εξαιτίας της έντονης επιθυμίας του σύγχρονου κόσμου για την απόκτηση υλικών αγαθών. Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων τους έστρεψε προς την πιο εύκολη, πιο άνετη ζωή.
5. Η έλλειψη παιδείας κάνει τον άνθρωπο παθητικό και τον ωθεί στην χωρίς μέτρο ικανοποίηση των αναγκών.
6. Η έμφυτη τάση για αυτοπροβολή και κοινωνική αναγνώριση, κάνει τον άνθρωπο να αγοράζει περιττά είδη πολυτελείας ή μόδας, για να δείξει στους άλλους την κοινωνική του ανωτερότητα.
7.Το κυνήγι της ευτυχίας δημιουργεί συνεχώς νέες ανάγκες, τις πιο πολλές φορές περιττές. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την ψυχική υπερένταση, τη νευρικότητα, το άγχος.
8. Η έλλειψη σωστών προτύπων, ωθούν τον άνθρωπο στη θεοποίηση του χρήματος και των υλικών αγαθών.
9. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής με τα πολλά προβλήματα, το άγχος η ανασφάλεια.


ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Τα αποτελέσματα της καταναλωτικής κοινωνίας είναι πολλά και κρίνονται άλλα θετικά και άλλα αρνητικά.
Θετικά αποτελέσματα:
Η τεράστια τεχνολογική ανάπτυξη δημιουργεί πολιτισμό ( άνετη
διαβίωση, ανώτερο βιοτικό επίπεδο, πνευματική ανέλιξη).
Οι βιομηχανίες συντελούν στην ανάπτυξη της οικονομίας (γεωργία,
κτηνοτροφία, συγκοινωνίες, εμπόριο...).
Εξασφαλίζει εργασία, καταπολεμά την ανεργία.
Αυξάνει την παραγωγή αγαθών.
Β. Αρνητικά αποτελέσματα:
Η τεχνολογική ανάπτυξη για παραγωγή καταναλωτικών αγαθών οδηγεί στην ρύπανση του περιβάλλοντος και στην αλόγιστη χρήση των φυσικών πόρων της γης
Εξάντληση των φυσικών πόρων σημαίνει μελλοντική οικονομική καταστροφή.
Η υπερκατανάλωση δημιουργεί πληθωρισμό, γιατί η ζήτηση καταναλωτικών αγαθών ξεπερνά την παραγωγή.
Δημιουργεί ανεργία, αισχροκέρδεια, εκμετάλλευση, αδικία.
Η διαφήμιση δημιουργεί περιττές ανάγκες, γεννά την επιθυμία του ανθρώπου για απόκτηση υλικών αγαθών.
Δημιουργεί άγχος, ψυχικές ασθένειες, ανία, γιατί το άτομο κυριεύεται από την ανάγκη να αποκτά υλικά αγαθά.
Καλλιεργεί την επίδειξη, την απληστία του κέρδος .
Αλλοτριώνει τον άνθρωπο, τον απογυμνώνει από τα υψηλά ιδανικά και τον απομακρύνει από το βαθύτερο νόημα της ύπαρξής του.
Προκαλεί την αδιαφορία για τα κοινωνικά προβλήματα, γιατί το άτομο διοχετεύει την ενεργητικότητά του στην απόκτηση υλικών αγαθών.
Καλλιεργεί τον ανταγωνισμό, την αντιζηλία στα μέλη της κοινωνίας, επειδή μερικοί έχουν την οικονομική ευχέρεια να αποκτούν ό,τι επιθυμούν, ενώ οι περισσότεροι όχι.
Δημιουργεί κοινωνικά προβλήματα, όπως τη βία και την εγκληματικότητα, όταν λείπει η δυνατότητα για νόμιμη απόκτηση αγαθών.
Εκμηδενίζονται τα συναισθήματα του ανθρώπου(αγάπη, χαρά, λύπη), γιατί η απληστία για κέρδος και υλικά αγαθά πνίγει την ανθρωπιά, που εξυψώνει την ανθρώπινη ζωή.
Η προσπάθεια απόκτησης όλο και περισσότερων υλικών αγαθών, δεν επιτρέπει την επιθυμία για πνευματική ανάταση, πολιτιστική δημιουργία και ηθική ολοκλήρωση.
Περιορίζει τις κοινωνικές αρετές (φιλία, συνεργασία, αλληλεγγύη) για ομαλή συμβίωση, γιατί ο συνάνθρωπος, σε μεγάλο βαθμό, έχει αντικατασταθεί από τα καταναλωτικά αγαθά.
15.Οι ανθρώπινες σχέσεις υποβαθμίζονται και αλλοτριώνονται. Επικρατεί
το συμφέρον και η ιδιοτέλεια.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

1. Ιεράρχηση στόχων, ώστε η κατανάλωση να εξυπηρετεί τις πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου.
2. Παιδεία.
3. Αγωγή από την οικογένεια, το σχολείο, την εκκλησία.
4. Ατομική προσπάθεια, για να μπορέσει ο άνθρωπος να αποδεσμευτεί από τις περιττές και ανύπαρκτες ανάγκες του.
5. Καλλιέργεια ανθρωπιστικών αξιών που θα έχουν ως στόχο την ολοκλήρωση της προσωπικότητας.
6. Δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου (ψυχαγωγία, επιμόρφωση...).
7. Συνειδητοποίηση ότι η ποιότητα ζωής δε συμβαδίζει με την απόκτηση υλικών αγαθών, αλλά συνοδεύεται από πνευματική και ηθική καλλιέργεια.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η καταναλωτική κοινωνία είναι δεμένη με την οικονομία της αγοράς. Πρέπει ο άνθρωπος να ικανοποιεί τις πραγματικές και όχι τις περιττές και ανύπαρκτες ανάγκες και να μην παρασύρεται από τις βιτρίνες των καταναλωτικών αγαθών.
«Πλούσιος θα μένω, όσο λίγα έχω.Φτωχός θα γίνω, όταν θα ζητώ πολλά».

Σουλίδης Λάζαρος